Prawie 30 lat temu inscenizowałem Jej opowiadanie na scenie Teatru „BANIALUKA” w Bielsku-Białej, pt. „SERCE JAK ZŁOTY GOŁĄB”. Oto najkrótsze z możliwych streszczenie:
Dzielny „Żołnierz”, prawdziwy wojak, na przepustce pomógł wydobyć z gęstwiny krzaków pisklę gołębicy, które bezradnie kwiliło. W podzięce otrzymał od „Gołębicy” kulę, która niechybnie zabije, ale tylko i jedynie, PRAWDZIWEGO WROGA. Dwukrotnie żołnierz zostałby mordercą, strzelając do „Księcia” i do „Komandora Głównego”, ale kula odbijała się po celnym strzale i wracała do karabinu dzielnego „Żołnierza”.
Na chwilę oddaję głos Poetce, cytując zakończenie:
„Tuż nad wodą się pochylił, widzi, jak mu piękności żołnierskiej ubywa. Sam sobie spogląda w oczy. Wie, kto mu najgorszym wrogiem. Kto mu ciągle podpowiada złą nienawiść. Kto dwa razy o mało nie uczynił go mordercą. Któż by, jeśli nie on sam! On, żołnierz. Taki żołnierz!
– Do trzech razy sztuka. Na wroga , kulo niechybna!
Huknął strzał, zapachniał proch spalony, złota kula odskoczyła od piersi żołnierza i szerokim łukiem poleciała do wody – tam właśnie, gdzie złociła się wieczorem pierwsza gwiazda, gdzie zawisnąć miał medal za dzielność.
– Przeklęta gołąbko – szepnął żołnierz. – Przecież ten wróg był na pewno prawdziwy!
Czuł dziwne trzepotanie pod mundurową bluzą z czerwonymi wyłogami. Mdlejącymi palcami szarpnął srebrne pętlice – i uwolnił z piersi serce, które złotym gołębiem wzbiło się lekko nad staw, lecąc coraz wyżej i radośniej, jaśniejąc w słońcu jak odnalezione pisklę gołębicy.
Co w nim żywe było, przetrwało: serce jak złoty gołąb.”
Refrenem mego spektaklu były wielokrotnie wyśpiewane słowa Joanny Kulmowej:
Nie szukaj wrogów wokoło, twoje serce gołąb złoty, złoty gołąb.
Niech się nie trwoży darmo. Daj mu ciszy ziarno , jedno, jedno ziarno.
Zobacz zdjęcia z realizacji sztuki (archiwum J.B.):
Utwór: Serce jak złoty gołąb (Joanna Kulmowa)
Miejsce premiery: Teatr Lalek „Banialuka”, Bielsko-Biała
Spektakl dyplomowy Jerzego Binkowski
Data premiery: 27 marca 1987
Reżyseria: Jerzy Binkowski
Scenografia: Jerzy Zitzman
Muzyka: Bogumił Pasternak
Kierownictwo muzyczne: Krystyna Fuczik
Obsada:
Żołnierz: Władysław Aniszewski
Matka Gołębica: Jolanta Chudy
Narrator: Jarosław Dwornik
Książę Bramburak: Ryszard Sypniewski
Komandor: Tomasz Sylwestrzak
Jerzy Binkowski – Urodził się w 1949r. w Gdyni. Ukończył studia filozoficzno-psychologiczne w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Dyplomem reżyserskim ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Pracował głównie z młodzieżą – poradnictwo i teatr. Mieszka od 40 lat w Białymstoku. Należy do warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.